Miejski Zakład Komunikacyjny w Bielsku-Białej sp. z o.o. jest kluczowym operatorem systemu komunikacji miejskiej w Bielsku-Białej. Do 2019 roku funkcjonował jako zakład budżetowy, a obecnie działa jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Warto podkreślić, że działalność spółki wykracza poza granice samego Bielska-Białej. Oprócz obsługi komunikacyjnej w mieście, Miejski Zakład Komunikacyjny świadczy również usługi transportowe dla pobliskich miejscowości, takich jak:
- Bystra,
- Czechowice-Dziedzice,
- Wilkowice.
To wszystko czyni Miejski Zakład Komunikacyjny istotnym elementem lokalnego systemu transportu publicznego.
Historia
Historia Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego jest głęboko zakorzeniona w przeszłości, ścisłe powiązana z likwidacją Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. Po przywróceniu samorządności gminnej w Polsce, co nastąpiło 1 lipca 1991 roku, nowa jednostka, jaką było MZK, przejęła organizację transportu miejskiego w Bielsku-Białej z ramienia Urzędu Miejskiego. Te zmiany miały kluczowe znaczenie dla rozwoju komunikacji miejskiej w regionie.
W wyniku transformacji ustrojowej, zadecydowano o reorganizacji komunikacji autobusowej. To pociągnęło za sobą konieczność likwidacji nierentownych połączeń, które kończyły się w zakładach pracy oraz kursów podmiejskich, z których większość przejął PKS w Bielsku-Białej. W tym okresie skupiono się także na uruchomieniu nowych linii, które miały ułatwić dostęp do komunikacji miejskiej w osiedlach o słabej infrastrukturze, takich jak Polskich Skrzydeł, Sarni Stok oraz Langiewicza.
Wkrótce zauważono również potencjał w reklamach miejskich. Pojazdy zaczęły być wykorzystywane jako nośniki reklamowe, co z czasem stało się znaczącym źródłem dodatkowych dochodów. Na początku reklamy były niewielkie, jednak z biegiem lat ich powierzchnia na autobusach rosła, aż zaczęły zajmować niemal całe boczne i tylne powierzchnie pojazdów.
W 2004 roku ustalono nowe malowanie autobusów, które od tamtego momentu przyjęły biało-czerwono-żółte barwy, nawiązujące do flagi Bielska-Białej. Pojawienie się sześciu nowych Solarisów Urbino 12 w atrakcyjnych zielono-niebieskich kolorach wywołało kontrowersje wśród mieszkańców, co tylko pokazało, jak ważnym elementem identyfikacji lokalnej są barwy komunikacji publicznej.
Pierwsze dostawy autobusów
W początkowych latach po przekształceniu zakładu, kluczowym krokiem była modernizacja floty autobusowej. W tym kontekście zdecydowano się na zakup autobusów marki Ikarus, dostosowanych do warunków górzystego terenu miasta. W 1993 roku do MZK dotarła pierwsza partia przegubowych autobusów model 280.37, które otrzymały numery taborowe #001-#010. Następnie w 1994 roku dostarczono model 280.37B, z nową skrzynią biegów, numerowane od #011 do #020.
W kolejnych latach MZK dążyło do ujednolenia floty, wprowadzając coraz to nowe Ikarusy do eksploatacji. W 1995 roku zamówiono kilkanaście egzemplarzy modelu 415.14B. Stopniowo pojazdy różniły się specyfikacjami technicznymi, a aby poprawić dostępność dla osób z niepełnosprawnościami, zakupiono również niskopodłogowe Ikarusy 405.03, 411.08 oraz 412.08B, co przyczyniło się do ułatwienia dostępu do komunikacji dla wszystkich mieszkańców. Z końcem lat 90. MZK przyjęło dziewięć sztuk niskopodłogowych MAN NL 222.
Modernizacja taboru
W miarę upływu lat 2000., firma MZK wprowadzała nowe standardy, nabywając nowoczesne pojazdy, w tym 20 sztuk Mercedesów 0530 Facelift, 15 Solarisów Urbino 12 III generacji oraz przegubowe Mercedesy O530G Facelift. W planach modernizacji taboru zlikwidowano starsze, technologicznie przestarzałe jednostki, takie jak Jelcze PR110 i Mercedes-Benz O305G. Po osiągnięciu połowy lat 10. XXI wieku, przedsiębiorstwo stanęło przed wyzwaniem wymiany floty, w której dominowały wieku Ikarusy produkowane w latach 90.
Aby zapewnić odpowiedni poziom transportu, zamówiono 38 nowych autobusów, w tym 10 Solarisów Urbino 18 IV generacji oraz 28 Solarisów Urbino 12. Ostatecznie, to właśnie te zmiany zakończyły erę Ikarusów w Bielsku-Białej, gdy w 2018 roku wycofano ostatni egzemplarz modelu 280.70E #060, który przez 20 lat jeździł po ulicach miasta.
W 2021 roku ogłoszono przetarg na zakup pięciu nowych Solarisów Urbino 12 IV generacji, które dostarczono w październiku tego samego roku. Następnie ogłoszono kolejne zapotrzebowanie na cztery przegubowe pojazdy, które ostatecznie dostarczyła firma Solaris w 2022 roku.
Zmiany w przebiegach linii
Na początku XXI wieku, MZK wprowadziło wiele istotnych zmian w organizacji linii. Umożliwiono połączenie nowo otwartego Szpitala Wojewódzkiego z istniejącymi liniami, takimi jak nr 1, 12 i 23, co znacznie wzmocniło transport do placówki medycznej. Wdrożono również nowe, wydłużone połączenia do dworca kolejowego, dworca autobusowego oraz do nowych galerii handlowych.
Uruchomiono także nowe linie do peryferyjnych regionów, co umożliwiło mieszkańcom bezproblemowy dojazd do Lipnika, Kamienicy oraz Akademii Techniczno-Humanistycznej w Mikuszowicach. W 2014 roku dodano nowe połączenia, jak linie 37 oraz 38, które niestety zostały zawieszone z powodu pandemii COVID-19. Dodatkowo, w ramach obsługi linii pracowniczych, wprowadzono trzy nowe połączenia oznaczone literą P.
Od października 2021 roku, wprowadzono także zmiany w końcowych przystankach niektórych linii. Linia 24 zakończyła kursy przy przystanku Mikuszowice Śląskie, a linia 10 – przy uczelni ATH, co miało na celu zwiększenie dostępności transportu dla studentów oraz mieszkańców.
Tabor
Przygotowany spis taboru transportowego Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Bielsku-Białej, z dnia 19 września 2022 roku, dostarcza szczegółowych informacji na temat dostępnych modeli autobusów.
| Model autobusu | Niska podłoga | Informacja pasażerska | Monitoring | Klimatyzacja | Rok zakupu | Liczba | Numery boczne | Typ eksploatacji |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Solaris Urbino 12 III W2 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2006 | 10 | #092-#101 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Jelcz M081MB | Brak | Brak | Brak | Brak | 2006–2007 | 6 | #102-#105, #107-#108 | obsługa linii peryferyjnych, linii nocnych, linii specjalnych |
| Mercedes Benz O530K Facelift A26 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2007 | 10 | #109-#118 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Mercedes Benz O530 Facelift A30 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2008 | 10 | #119-#128 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Solaris Urbino 12 III W69 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2009 | 5 | #129-#133 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Autosan A8V.03.01 Wetlina City | Brak | Brak | Brak | Brak | 2009 | 3 | #134-#136 | obsługa linii specjalnych |
| Mercedes Benz O530G Facelift B4 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2010–2011 | 6 | #137-#142 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Mercedes Benz O530G Facelift B2 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2011 | 4 | #143-#146 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Mercedes Benz Conecto LF A30 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2011 | 10 | #147-#156 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Iveco Daily 70C17 / SKD Stratos LF 38 | Brak | Brak | Brak | Brak | 2015, 2017 | 3 | #157, #216, #217 | obsługa linii peryferyjnych, linii nocnych, linii specjalnych |
| Scania OmniCity CN230UB 4 × 2 EB | Brak | Brak | Brak | Brak | 2015 | 8 | #158, #160-#165 #167 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Solaris Urbino 18 IV | Brak | Brak | Brak | Brak | 2016–2017 | 10 | #168-#177 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Solaris Urbino 12 IV | Brak | Brak | Brak | Brak | 2016–2017 | 38 | #178-#217 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Solaris Urbino 12 IV Fl | Brak | Brak | Brak | Brak | 2021 | 5 | #218-#222 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Solaris Urbino 18 IV Fl | Brak | Brak | Brak | Brak | 2022 | 4 | #223-#226 | przewozy miejskie i podmiejskie |
| Razem | 132 | |||||||
| Autobusy przystosowane do przewozu osób na wózkach inwalidzkich | 100% (132/132) | |||||||
| Autobusy z głosowymi zapowiedziami przystanków | 100% (132/132) | |||||||
| Autobusy z monitoringiem wizyjnym | 77% (103/132) | |||||||
| Autobusy z klimatyzacją przestrzeni pasażerskiej | 50% (76/132) | |||||||
Przypisy
- https://komunikacja.um.bielsko.pl/wp-content/uploads/2022/07/schemat-sieci-MZK-2022.pdf
- MIG – Miesięcznik Informacyjny Komunikacji Na Podbeskidziu [online], www.nowymig.cba.pl [dostęp 17.10.2021 r.]
- Kontakt [online], MZK w Bielsku-Białej [dostęp 17.10.2021 r.]
- Phototrans, [https://phototrans.pl/24,35,0.html]
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Wydawnictwo Pascal | Komunikacja Beskidzka | Wydawnictwo LucrumOceń: Miejski Zakład Komunikacyjny w Bielsku-Białej