Muzeum Literatury im. Władysława Reymonta w Bielsku-Białej

---

Historia

Pasja do życia i twórczości Władysława Reymonta zrodziła się u Tadeusza Modrzejewskiego, który z zawodu był tkaczem, na początku lat 80. XX wieku. W 1982 roku postanowił ręcznie przepisać powieść Chłopi, wykorzystując do tego pióro. Początkowo gromadził swoje zbiory w niewielkim mieszkaniu w bloku z wielkiej płyty. W 1989 roku wynajął lokal mieszczący się w zaniedbanej kamienicy na Starym Mieście. Z zapałem udekorował go i przekształcił w swoją pracownię oraz w przestrzeń muzealną.

Placówka rozpoczęła działalność jako osobista inicjatywa oparta na dobrowolnych datkach od odwiedzających, nie korzystając z wsparcia instytucjonalnego. W 2016 roku szacowano, że muzeum odwiedziło około 150 tysięcy gości, a w jego zbiorach znajdowało się ponad 120 przepisanych dzieł, nie tylko Reymonta, ale także Adama Mickiewicza czy Henryka Sienkiewicza. Tadeusz Modrzejewski borykał się z wieloma trudnościami finansowymi, co wpływało na stan techniczny lokalu, który stopniowo się pogarszał.

Media wielokrotnie opisywały historię „ostatniego polskiego skryby”, który egzystował bez ogrzewania, prądu i bieżącej wody, spisując książki przy świecach. Towarzyszyło mu motto: „w beznadziei jest nadzieja”. Jesienią 2010 roku muzeum zostało zamknięte na kilka tygodni, a Modrzejewski rozważał przeprowadzkę. Ostatecznie jednak stwierdził, że „nie może zdradzić Reymonta” i placówkę udało się reaktywować. Groźba zamknięcia odzywała się w kolejnych latach, co skłoniło do organizacji zbiórek pieniędzy na rzecz muzeum. Wsparcia udzieliła m.in. kanadyjska The Reymont Foundation oraz Fundacja im. Stefana Batorego.

W czasie pandemii COVID-19 muzeum ponownie zostało czasowo zamknięte. Jednym z permanentnych problemów była niemożność uzyskania formalnego wsparcia od miasta, gdyż placówka nie była uznawana za instytucję kultury. Dodatkowo, Modrzejewski był postrzegany jako osoba mająca trudności w współpracy dotyczącej spraw praktycznych.

W grudniu 2023 roku osiągnięto porozumienie dotyczące przyszłości muzeum. Jego zbiory zostały wykupione i zabezpieczone przez Książnicę Beskidzką. Mimo zawieszenia działalności, zapowiedziano, że po remoncie budynku przy ul. Pankiewicza 1 muzeum wznowi swoją działalność. Tadeusz Modrzejewski miał pozostać jego kustoszem. Niestety, nie doczekał tego momentu, gdyż w marcu 2024 roku zginął w pożarze własnego mieszkania.

---

Oceń: Muzeum Literatury im. Władysława Reymonta w Bielsku-Białej

---