Roman Cieszyński

Wojsko i służby mundurowe

Roman Ignacy Marian Cieszyński, urodzony 13 października 1891 roku w Białej, to postać, która pozostawiła swój ślad w historii Polski. Jako rotmistrz Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, jego wkład w rozwój i strukturę sił zbrojnych był znaczny.

Cieszyński był także doktorem praw, co potwierdza jego wszechstronne wykształcenie i zaangażowanie w życie publiczne. Jego życie zakończyło się 4 sierpnia 1925 roku w Warszawie, co stanowi smutny koniec kariery niezwykle utalentowanego człowieka.

Życiorys

Roman Cieszyński przyszedł na świat 13 października 1891 roku w Białej, która wówczas była miastem powiatowym w ramach Królestwa Galicji i Lodomerii. Urodził się w rodzinie Jana. Po ukończeniu Gimnazjum św. Jacka w Krakowie w 1909 roku, rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W roku akademickim 1913/1914 uczył się w Wiedniu.

27 sierpnia 1914 roku Cieszyński zaciągnął się do Legionów Polskich, gdzie służył w II Dywizjonie Kawalerii. W Wiedniu, 14 lipca 1915 roku, został zwolniony ze służby. Zaledwie 11 dni później uzyskał absolutorium, a 5 września 1915 roku pomyślnie zdał egzamin sądowy na Uniwersytecie Jagiellońskim. W styczniu 1917 roku zarejestrowano go w 5. szwadronie 2 Pułku Ułanów z adnotacją „dobry komendant plutonu”. 28 lipca 1917 roku pojawił się w wniosku o odznaczenie austriackim Krzyżem Wojskowym Karola. W trakcie bitwy pod Rarańczą, która miała miejsce 15-16 lutego 1918 roku, został internowany w Synowódzku, w powiecie stryjskim. 27 lipca 1918 roku obronił doktorat obojga praw.

W czasie konfliktu z Ukraińcami walczył pod dowództwem gen. Bolesława Roji, a następnie w sztabie gen. Józefa Leśniewskiego. 18 marca 1919 roku, jako podoficer byłych Legionów Polskich w 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, otrzymał awans na podporucznika kawalerii z datą 1 marca 1919. Na mocy decyzji z 15 września 1919 roku został przydzielony do pełnienia funkcji 2 adiutanta ministra spraw wojskowych, gen. Leśniewskiego. 1 grudnia 1919 roku awansował na porucznika i do czasu śmierci generała Leśniewskiego, 3 października 1921 roku, piastował stanowisko adiutanta.

27 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony w stopniu rotmistrza, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. W tym czasie pełnił służbę w Biurze Prezydialnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1921 roku był członkiem Inspektoratu Armii Nr IV w Krakowie, będąc jednocześnie oficerem macierzystego 2 Pułku Szwoleżerów. Oprócz stopnia wojskowego, przysługiwał mu tytuł „adiutant sztabowy”. 3 maja 1922 roku potwierdzono jego stopień rotmistrza z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 roku i zajmował 106. lokatę w korpusie oficerów jazdy.

1 listopada 1922 roku został powołany do służby Sztabu Generalnego z możliwością jednorocznego doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej. W listopadzie 1923 roku z kolei odkomenderowano go do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na jednolity roczny kurs kształcenia w latach 1923/24. Po ukończeniu tego kursu 15 października 1924 roku, Cieszyński uzyskał dyplom naukowy oficera Sztabu Generalnego i został przydzielony do Oddziału III Sztabu Generalnego w Warszawie.

Niestety, 4 sierpnia 1925 roku w Warszawie popełnił samobójstwo, co było wynikiem depresji spowodowanej długotrwałą chorobą. Jego pogrzeb miał miejsce trzy dni później, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Ordery i odznaczenia

Roman Cieszyński został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach i poświęceniu dla sprawy niepodległości. Oto wybrane z nich:

  • Krzyż Niepodległości – pośmiertnie nadany 16 marca 1937 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych – odznaczony tym medalem czterokrotnie.

Przypisy

  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 03.05.2022 r.]
  2. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 10.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 91 z 09.09.1925 r., s. 499.
  4. Nekrologi. „Polska Zbrojna”. 214, s. 5, 06.08.1925 r. Warszawa.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 597, 679.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15.10.1924 r., s. 612.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 10, 539, 601.
  8. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 100 z 31.12.1919 r., poz. 4413.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 93 z 25.10.1919 r., poz. 3562.
  10. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 01.04.1919 r., poz. 1148.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 01.09.1920 r., s. 797.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 01.11.1922 r., s. 821.
  13. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 160.
  14. Stawecki 1997 ↓, s. 67.
  15. Wspomnienie pozgonne o ś.p. rtm. Cieszyńskim. „Polska Zbrojna”. 214, s. 5, 06.08.1925 r. Warszawa.
  16. Spis oficerów 1921 ↓, s. 240.

Oceń: Roman Cieszyński

★★★★★
Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:15