Zbigniew Wilczkiewicz


Zbigniew Franciszek Wilczkiewicz, znany pod pseudonimami Kij oraz Świder, przyszedł na świat 5 sierpnia 1921 roku w Bielsku III. Jako podporucznik piechoty służył w Polskich Siłach Zbrojnych oraz Armii Krajowej, odgrywając istotną rolę w wydarzeniach związanych z Powstaniem Warszawskim.

Ważnym elementem jego kariery wojskowej było włączenie się w działalność cichociemnych, czyli elitarnych żołnierzy podejmujących się niebezpiecznych misji za linią frontu. Wilczkiewicz posiadał także biegłość w językach obcych, takich jak niemiecki i angielski, co podkreśla jego wszechstronność i zdolności komunikacyjne.

W uznaniu jego zasług wojskowych, otrzymał Zwykły Znak Spadochronowy nr 3076 oraz Bojowy Znak Spadochronowy nr 1598, co stanowi świadectwo jego wytrwałości oraz odwagi podczas służby w trudnych okolicznościach. Jego historia jest przykładem poświęcenia i heroizmu, które charakteryzowały wielu żołnierzy w tamtych czasach.

Życiorys

Zbigniew Wilczkiewicz był synem Rudolfa oraz Genowefy, z domu Szupernak. W okresie przed 1939 rokiem uczęszczał do gimnazjum i aktywnie brał udział w harcerstwie. W momencie wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 roku, nie został zmobilizowany. 18 września opuścił Polskę, przekraczając granicę z Węgrami. 15 grudnia dotarł do Francji, gdzie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych, przydzielając się do 3 pułku Grenadierów Śląskich. Udało mu się zdać maturę, jednak nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po upadku Francji ewakuował się do Wielkiej Brytanii, gdzie 13 października został przydzielony do 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich.

Od 3 maja 1942 roku uczestniczył w kursie Szkoły Podchorążych Piechoty w Dundee. Po zakończeniu szkolenia awansował na kaprala podchorążego, ze starszeństwem od 1 sierpnia 1942. Do 16 maja 1943 roku ponownie pełnił służbę w 1 Batalionie Strzelców Podhalańskich 1 Brygady Strzelców, a następnie przeszedł staż w brytyjskich jednostkach. Po pewnym czasie zgłosił się do służby w Polsce. Przeszedł szkolenie w obszarze dywersji na specjalistycznych kursach dla przyszłych cichociemnych, obejmujących m.in. techniki związane z transportem samochodowym, skokami spadochronowymi oraz walką konspiracyjną.

Zaprzysiężony został na rotę ZWZ/AK 4 sierpnia 1943 roku w Chicheley, przez szefa Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Następnie został przerzucony na stację wyczekiwania Głównej Bazy Przerzutowej w Latiano, blisko Brindisi we Włoszech. W nocy z 24 na 25 maja 1944 roku, w czasie operacji „Riposta” oraz w ramach akcji lotniczej „Weller 23”, skoczył do okupowanej Polski na placówkę odbiorczą „Koliber-2” 306, znajdującą się w okolicach Zabierzowa Bocheńskiego. Towarzyszyli mu por. Bronisław Konik ps. Sikora, por. Zbigniew Matula ps. Radomyśl, kpt. Michał Nowakowski ps. Harpun, por. Alfred Pokultinis ps. Fon oraz kurier ppor. Jan Nodzyński ps. Łuk.

Po skoku musiał szybko dostosować się do trudnej rzeczywistości okupacyjnej Warszawy. Ukończył kurs komendantów obwodów i został przydzielony jako dowódca plutonu w Batalionie Kiliński. Od 26 lipca 1944 roku brał udział w powstaniu warszawskim, gdzie został przydzielony do grupy cichociemnych. Wraz z ppor. Józefem Zającem ps. Kolanko oraz por. Tadeuszem Jaworskim ps. Bławat uczestniczyli na początku w budowie barykady na rogu ulic Świętokrzyskiej i Zielnej, a następnie brali udział w walkach o zajęcie obiektu PAST-y.

Od 5 sierpnia dowodził w batalionie „Kiliński”, gdzie wspólnie z ppor. Józefem Zającem został mianowany zastępcą dowódcy 9 kompanii. 6 sierpnia brał udział w rekonesansie na płonącej ul. Granicznej. Udało im się wziąć do niewoli czterech niemieckich żołnierzy, zdobywając broń, a także uwolnić i ewakuować rannego radiotelegrafistę razem z radiostacją.

Wilczkiewicz był aktywnym uczestnikiem walk w obronie placówki „Królewska 16”, która ze względu na intensywne ataki niemieckie była nazywana „Twierdzą Królewska 16”. Niemcy atakowali ten punkt ponad 30 razy, lecz nie udało im się go zdobyć. Po 9 września, po rozpadzie batalionu Kiliński, objął dowództwo plutonu 9 kompanii „Romański” w Batalionie Rum, a później 1 kompanii IV Zgrupowania „Gurt”. Miał również zaszczyt walczyć w Śródmieściu, za co 3 października został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Po kapitulacji powstania trafił do niewoli niemieckiej, a następnie osadzono go w Oflagu VII A Murnau. 29 kwietnia 1945 roku, uwolniony przez oddziały amerykańskie. 25 czerwca tego samego roku zameldował się w Oddziale Specjalnym Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, gdzie jego dalsze losy stały się nieznane.

Informacje na temat Wilczkiewicza pojawiły się także w The London Gazette, która 18 sierpnia 1950 roku opublikowała, że Zbigniew Wilczkiewicz, znany jako Francis Walden, Polak i pomocnik inżyniera (student), osiedlony w Londynie przy 45 Matheson Road, uzyskał 19 lipca 1950 roku obywatelstwo brytyjskie.

Awanse

Na przestrzeni swojej kariery wojskowej, Zbigniew Wilczkiewicz otrzymał następujące awanse:

  • kapral podchorąży – ze starszeństwem od 1 sierpnia 1942,
  • podporucznik – ze starszeństwem od 25 maja 1944.

Odznaczenia

W ciągu swojego życia, Zbigniew Wilczkiewicz został odznaczony wieloma wyróżnieniami. Do najważniejszych z nich należy Krzyż Walecznych, który otrzymał aż czterokrotnie. Wśród dat przyznania tego odznaczenia można wymienić: 3 października 1944 oraz 1 stycznia 1945.

Przypisy

  1. Cichociemni - nazwa, przysięga, znak [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 16.02.2024 r.]
  2. Cichociemni - rekrutacja [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 16.02.2024 r.]
  3. Naturalisation. „The London Gazette”. 38997, s. 4217, 18.08.1950 r. Londyn.
  4. KajetanK. Bieniecki KajetanK., Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Kraków: Arcana, 1994 r. s. 170-173, ISBN 83-86225-10-6.
  5. a b c d e f g Teka personalna, 1943–1974, s. 3-34, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0310.

Oceń: Zbigniew Wilczkiewicz

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:12