Stanisław Marian Mielnicki to postać niezwykle ważna w polskiej architekturze, który urodził się 25 marca 1898 roku w Bielsku. Jego wkład w rozwój inżynierii i architektury jest nie do przecenienia, a jego osiągnięcia są podstawą wielu współczesnych projektów architektonicznych.
Przez całe życie Mielnicki pełnił rolę wykładowcy oraz profesora zwyczajnego na Politechnice Krakowskiej, gdzie przekazywał swoją wiedzę kolejnym pokoleniom inżynierów. Zmarł 3 maja 1969 roku w Krakowie, pozostawiając po sobie nie tylko uczniów, ale także inspirację do dalszego rozwoju w dziedzinie architektury.
Życiorys
Stanisław Mielnicki, architekt posiadający ogromne osiągnięcia w swojej dziedzinie, rozpoczął swoją edukację na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. Już w 1923 roku równocześnie z nauką podjął pracę jako kierownik budowy banku w Żywcu, co rozpoczęło jego profesjonalną karierę. Już od 1924 roku zaczął również pełnić rolę wykładowcy, początkowo we Lwowie, a później w takich miejscowościach jak Katowice, Tarnów oraz Bytom.
W 1926 roku, po obronie dyplomu, zainicjował karierę architekta, gdzie jego umiejętności znalazły wyraz w projektowaniu różnorodnych obiektów, takich jak budynki szkolne, internaty, sanatoria, pensjonaty oraz domy mieszkalne, jak również infrastruktura kolejowa. We Wrocławiu osiedlił się w 1946 roku i rozpoczął współpracę z Politechniką Wrocławską, gdzie objął kierownictwo Katedry Budownictwa Ogólnego. W 1949 roku katedra stała się częścią Wydziału Architektury.
W krótkim czasie, bo w 1950 roku, został odznaczony tytułem profesora nadzwyczajnego. Od 1953 roku pełnił obowiązki dziekana Wydziału Architektury przez dwa pełne kadencje. Dodatkowo, przewodniczył Społecznej Komisji Budowy Domów Studenckich we Wrocławiu, co świadczy o jego zaangażowaniu w poprawę warunków życia studentów. Równolegle do działalności na uczelni, zajmował się projektowaniem renowacji zabytków w Dolnym Śląsku, pracując nad projektami w takich miastach jak Brzeg, Nysa, Wrocław, Świdnica oraz Złotoryja.
W 1957 roku, na zaproszenie prof. rektora Bronisława Kopycińskiego, przeniósł się do Krakowa, gdzie rozpoczął pracę na Wydziale Budownictwa Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. W 1963 roku zdobył tytuł profesora zwyczajnego i kierował Katedrą Budownictwa Ogólnego na Wydziale Budownictwa Lądowego tejże uczelni do 1968 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę.
Był członkiem Stowarzyszenia Architektów na Śląsku, a w 1934 roku objął stanowisko pierwszego prezesa Zarządu Oddziału SARP w Katowicach. Mielnicki aktywnie uczestniczył w pracach takich organizacji jak Sekcja Budownictwa i Architektury PAN oraz Rady Naukowej Centralnego Zarządu Przemysłu Kamienia Budowlanego, a także był przewodniczącym Rady Naukowej Zespołu Rzeczoznawców PZITB oraz członkiem Rady Naukowej Instytutu Budownictwa Politechniki Krakowskiej.
Życie osobiste Stanisława było również spełnione – poślubił Jadwigę z Dydusiaków, z którą miał syna, Andrzeja. Niestety, Stanisław Mielnicki zmarł w Krakowie w 1969 roku, a jego ostatnim miejscem spoczynku jest Cmentarz Świętej Rodziny we Wrocławiu.
Publikacje
Stanisław Mielnicki, uznawany za wybitnego specjalistę w zakresie inżynierii budowlanej, jest autorem wielu istotnych publikacji, które przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny. Wśród jego prac można wyróżnić następujące tytuły:
- Materiały budowlane (1938),
- Ustroje budowlane, Spółdzielnia Wydawnicza „Meta”, Katowice, 1947.
Odznaczenia
W uznaniu za wybitne osiągnięcia i zasługi, Stanisław Mielnicki został uhonorowany szeregiem odznaczeń, w tym:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej,
- Medal Pamiątkowy Politechniki Krakowskiej,
- Odznaka Honorowa Politechniki Krakowskiej.
Warto dodać, że w dzielnicy Wapienica w Bielsku znajduje się ulica nosząca jego imię.
Przypisy
- DZIEDZICTWO AKADEMICKIEGO LWOWA NA POLITECHNICE KRAKOWSKIEJ (pdf) [online], Zeszyty Historyczne Muzeum PK 1/2017 (1), Kraków 2017 r.
- MarekM. Burak MarekM., PiotrP. Pregiel PiotrP., Tytularni profesorowie Politechniki Wrocławskiej 1945–2015 (pdf) [online], Politechnika Wrocławska, Wrocław 2015 r.
- ZenonZ. Prętczyński ZenonZ., Pamięci Architektów Wrocławskich 1945-2005, Wrocław: Dolnośląska Okręgowa Izba Architektów, 2010 r.
- Cmentarz Parafialny św. Rodziny we Wrocławiu – wyszukiwarka
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Walter König | Josef Unger (architekt) | Moritz Feldhendler | Stanisław Majewski (1939–2019) | Tadeusz Gajczak | Egon Riss | Joseph Finger | Stanisław Zientek | Leo Nachtlicht | Georg Demski | Ryszard Ślizowski | Alfred von KropatschekOceń: Stanisław Mielnicki