Hugo von Seeliger

Nauka i edukacja

Hugo von Seeliger, urodzony 23 września 1849 roku w Białej, był wybitnym niemieckim astronomem, którego działalność naukowa wpisała się w dzieje astronomii na przełomie XIX i XX wieku. Wieloletnia współpraca z Uniwersytetem Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz tamtejszym obserwatorium przyczyniła się do jego renomy wśród naukowców.

Jego badania naukowe koncentrowały się głównie na zagadnieniach związanych z paradoksem grawitacyjnym, a także na zjawisku, które nosi jego imię, a które na stałe wpisało się w astronomiczne dyskusje. Hugo von Seeliger zmarł 2 grudnia 1924 roku w Monachium, pozostawiając po sobie ważny dorobek naukowy.

Życiorys

Hugo von Seeliger przyszedł na świat w Białej (dzisiejszym Bielsku-Białej), w rejonie granicznym Galicji oraz Śląska Austriackiego. Był drugim dzieckiem Rudolfa Seeligera, zamożnego posiadacza ziemskiego, znanego lokalnego polityka i wieloletniego burmistrza Białej. Jego starszym bratem był historyk Gerhard Seeliger. Po ukończeniu szkoły średniej w Cieszynie w 1867 roku, Hugo postanowił podjąć studia z zakresu astronomii oraz matematyki na renomowanych uniwersytetach w Heidelbergu i Lipsku.

W 1872 roku obronił doktorat z astronomii pod opieką Carla Christiana Bruhnsa. Krótko po tym, rozpoczął pracę w obserwatorium astronomicznym w Lipsku, po czym przeniósł się do Bonn, gdzie objął stanowisko asystenta Friedricha Wilhelma Argelandera. W 1874 roku stanął na czele niemieckiej ekspedycji na Wyspy Auckland z zamiarem obserwacji tranzytu Wenus. Po habilitacji w 1877 roku zrezygnował z posady i przez kilka lat zarabiał jako prywatny nauczyciel.

W 1881 roku objął stanowisko dyrektora obserwatorium w Gothcie, a we wrześniu 1882 roku przeniósł się do Monachium. Tam został profesorem astronomii na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana oraz dyrektorem Królewskiego Obserwatorium Astronomicznego Bogenhausen. Pozostał w Monachium na stałe, a wśród jego studentów znajdował się m.in. Karl Schwarzschild, uznawany za pioniera nowoczesnej astrofizyki.

W 1882 roku Seeliger został członkiem Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina, a dziesięć lat później przyjęto go do Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w Londynie. Pełnił funkcje kierownicze, będąc przewodniczącym Astronomische Gesellschaft od 1897 do 1921 roku oraz prezydentem Bawarskiej Akademii Nauk w latach 1919–1923. Otrzymał wiele odznaczeń, w tym pruski Order Orła Czerwonego w 1896, Order Zasługi Korony Bawarskiej w 1902, szwedzki Order Gwiazdy Polarnej w 1912 oraz pruski Pour le Mérite w 1915. Wraz z nadaniem bawarskiego Orderu Zasługi w 1902 roku, uzyskał tytuł szlachecki (Ritter). Zmarł w grudniu 1924 roku w wieku 75 lat.

W swojej pracy naukowej Seeliger koncentrował się na czterech głównych obszarach: mechanice nieba, fotometrii, teorii nowych oraz statystyce stelarnej. W ramach badań układu wielogwiezdnego Zeta Cancri, prowadził istotne badania dotyczące pierścieni Saturna i zjawiska światła zodiakalnego. Sformułował również teorię dotyczącą powstawania nowych gwiazd, która później została obalona. Uczestniczył w stworzeniu Bonner Durchmusterung, a w 1895 roku sformułował wyjaśnienie paradoksu grawitacyjnego, znane jako paradoks Seeligera.

W trakcie badań nad Saturnem odkrył tzw. efekt opozycji, który później został nazwany zjawiskiem Seeligera. W 1888 roku zmodyfikował formułę stworzoną przez Eugena von Lommela, opisującą odbicie światła na nierównych powierzchniach; od tej pory nazywana jest formułą Lommela-Seeligera. W jego honorze nazwano krater na Księżycu – Seeliger oraz planetoidę (892) Seeligeria.

Oceń: Hugo von Seeliger

★★★★★
Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:25