Rudolf Seeliger

Polityka i administracja

Rudolf Theodor Seeliger, urodzony 24 sierpnia 1810 roku w Białej i zmarły 18 kwietnia 1884 roku, był znaczącą postacią w historii austriackiej polityki i życia społecznego. Jako polityk, publicysta oraz działacz religijny, odegrał ważną rolę w kształtowaniu lokalnej społeczności.

Pełnił funkcję burmistrza miasta Białej w latach 1855-1867, co przyczyniło się do jego wpływu na rozwój miasta. Jego działalność nie ograniczała się jedynie do administracji lokalnej; był także posłem na Sejm Krajowy w Opawie, gdzie reprezentował swoje miasto od 1861 do 1881 roku. W tym okresie Seeliger angażował się w wiele spraw społecznych i politycznych, dbając o dobro mieszkańców.

Od 1866 roku był członkiem zarządu oraz kuratorem bialskiej parafii ewangelickiej, co świadczy o jego głębokim zaangażowaniu w życie religijne społeczności ewangelickiej. Dodatkowo, pełnił funkcję kuratora superintendentury galicyjsko-bukowińskiej oraz wiceprezydenta Synodu Generalnego Kościoła ewangelickiego w Austrii, co podkreśla jego znaczącą rolę w Kościele ewangelickim w tym okresie.

Seeliger był również aktywnym członkiem Komitetu Synodalnego w latach 1864-1883. Jego wkład w rozwój regionu oraz działalność na rzecz wspólnoty sprawiły, że w 1880 roku został uhonorowany tytułem honorowego obywatela miasta Białej.

Życiorys

Rudolf Seeliger był postacią niezwykle ważną dla regionu Białej, gdzie przyszedł na świat. Urodziny miał w mieście Biała, które dziś stanowi część Bielska-Białej. W młodości uczęszczał do ewangelickiego Gimnazjum św. Elżbiety, znajdującego się we Wrocławiu. Chociaż jego matka pragnęła, aby został pastorem, to po śmierci ojca w 1823 roku, Rudolf wrócił do domu i objął stanowisko rentiera, zarządzając swoim majątkiem.

Jego edukacja nie była typowa, gdyż nie ukończył formalnych studiów, a naukę pobierał w domowym zaciszu. Wielu podróży, w tym wyjazdów do Francji, Anglii oraz Szwajcarii, pomogło mu nabyć biegłość w kilku językach obcych oraz zainteresowanie historią wraz ze sztuką. W Paryżu nawiązał ciekawe znajomości, m.in. z poetą Heinrichem Heine oraz kompozytorem Giacomo Meyerbeerem. Z okresu jego podróży zachowały się też listy z lat 1830–1834, w których korespondował m.in. z teologiem Friedrichem Schleiermacherem.

Wraz z pisarzem Heinrichem Laube zwiedzał Szwecję, Danię oraz Norwegię, co zaowocowało powstaniem książki Laubego zatytułowanej „Drei Königsstädte im Norden” (Trzy miasta królewskie na Północy), w której to pojawia się postać Seeligera. Wydarzenia z 1848 roku w znaczący sposób zintensyfikowały jego zainteresowanie polityką. W tym czasie był autorem wielu artykułów politycznych, głównie publikowanych w „Neue Freie Presse” z Wiednia. Dodatkowo współpracował z „Neue Protestantische Blätter”, które były wydawane do roku 1869 przez Theodora Haasego, a jego wiedza na temat teologii protestanckiej zyskała uznanie.

W latach 1855–1867 pełnił funkcję burmistrza Białej. W trakcie swojego urzędowania udało mu się znacząco poprawić sytuację finansową miasta oraz zreformować przestarzałe struktury policji miejskiej i opieki społecznej. Wskutek jego działań, udało się również wybudować nową szkołę ewangelicką w sąsiedztwie kościoła, a także zainicjować przebudowę ratusza. Seeliger, będąc przedstawicielem niemieckich liberałów, starał się o zachowanie niemieckiego charakteru Białej, co prowadziło do konfliktów z polskim ruchem narodowym oraz socjalistycznym.

W wyniku reformy administracyjnej w Galicji w 1867 roku, Seeliger został wybrany marszałkiem powiatu bialskiego, jednak nie przyjął mandatu do sejmu galicyjskiego. Był również prezesem Bialskiej Rady Powiatowej. Od 1861 roku zasiadał w Sejmie Krajowym w Opawie, gdzie był przewodniczącym komisji ds. prawnych i politycznych. Dzięki jego staraniom, gminy Śląska Austriackiego uzyskały prawo do swobodnego wyboru nauczycieli szkół ludowych.

Seeliger aktywnie uczestniczył w życiu ewangelickiej parafii w Białej, będąc członkiem jej zarządu od 1833 roku oraz kuratorem od 1866 roku. Został również kuratorem superintendentury galicyjsko-bukowińskiej oraz wiceprezydentem Synodu Generalnego Kościoła luterańskiego. W latach 1864–1883 należał do Komitetu Synodalnego, a także był członkiem ewangelickiego Towarzystwa im. Gustawa Adolfa. Warto dodać, że Seeliger był jednym z najbogatszych mieszkańców Białej, dysponując dobrami ziemskimi w Łodygowicach i Szczyrku.

Jego działalność dobroczynna jest równie znana, m.in. przekazał 6000 guldenów na stypendia dla uczniów bialskiego gimnazjum. W 1880 roku, z okazji swoich siedemdziesiątych urodzin, otrzymał honorowe obywatelstwo Białej. Zmarł cztery lata później i został pochowany na bialskim cmentarzu ewangelickim (przy ul. Piłsudskiego), zaś jego nagrobek wyróżnia się okazałością na tej nekropolii. Po jego śmierci, jedna z ulic w centrum miasta, obecnie Łukowa, została nazwana Seeligergasse, nosząc tę nazwę aż do 1945 roku, z zmianą spolszczenia po 1918 roku.

Rodzina

Rodzina Seeligerów ma swoje korzenie w Brzegu na Dolnym Śląsku, a ich historia w Białej zaczyna się od Gottlieba Benjamina (1715–1794). Z kolei ojciec Rudolfa, Johann Friedrich Seeliger (1778–1823), był synem Johanna Gotlieba oraz Marianny Elisabeth Fedorowicz. Słynął on z bogactwa, pełniąc jednocześnie funkcję przewodniczącego parafii ewangelickiej. W 1807 roku wstąpił w związek małżeński z Christine Charlotte Dorn (1780–1845), z którą to miał dwóch synów: Heinricha Adolfa (1808–1909) oraz Rudolfa Theodora.

Rudolf Theodor Seeliger związał swoje życie z Luise Smielowski, pochodzącą z Witkowic na Morawach (1822–1902). Para doczekała się ośmiorga dzieci:

  • Christine Louise (ur. 1848) – małżonka radcy Wyższej Rady Kościelnej, dr. Martina Schenkera z Wiednia, a później barona Louisa Haber von Linsberg jun.,
  • Hugo Hans (ur. 1849) – profesor astronomii na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz dyrektor tamtejszego obserwatorium,
  • Laura Gertruda (ur. 1850) – żona pastora i superintendenta Hermana Fritsche,
  • Meta Elsbeth (ur. 1852) – małżonka profesora filozofii Johannesa Volkelta,
  • Rudolf Oskar (ur. 1854) – wicekonsul przy konsulacie austriackim najpierw w Londynie, a następnie w Smyrnie,
  • Oswald Theodor (ur. 1858) – profesor zoologii na Uniwersytecie w Rostocku,
  • Gerhard Wolfgang (ur. 1860) – profesor historii na Uniwersytecie Lipskim,
  • Bruno Eberhard (ur. 1863) – porucznik armii austriackiej.

Oceń: Rudolf Seeliger

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:5