Marek Gedl


Marek Gedl był wybitnym polskim archeologiem, który przeszedł do historii dzięki swoim znaczącym osiągnięciom w dziedzinie badań archeologicznych. Urodził się 30 czerwca 1934 roku w Bielsku, a zmarł 26 września 2014 roku.

W swojej karierze naukowej, Gedl zdobył miano profesora zwyczajnego oraz uzyskał tytuł doktora habilitowanego. Jego prace koncentrowały się głównie na epoce brązu oraz wczesnej epoce żelaza, gdzie przyczynił się do poszerzenia wiedzy o tych kluczowych okresach w historii ludzkości.

Życiorys

Marek Gedl urodził się jako syn Tytusa i Janiny Gedlów, będąc również wnukiem uznanego lekarza, dr. Mieczysława Gedla oraz Marii z domu Schwarz, która była córką Rudolfa i Ludmiły oraz siostrą Stanisławy.

W 1955 roku zakończył swoje studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Już pięć lat później, w 1960 roku, uzyskał tytuł doktora, a w 1966 roku doktora habilitowanego. Kolejno, w 1976 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1983 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1971–1985 pełnił funkcję kierownika Zakładu Archeologii Polski, dodatkowo w latach 1973–1984 był kierownikiem podyplomowego Studium Muzeologicznego UJ, a w latach 1981-1987 zajmował stanowisko zastępcy dyrektora Instytutu Archeologii UJ. Od 1985 roku kierował Zakładem Archeologii Epoki Brązu w Instytucie Archeologii UJ.

W trakcie swojej kariery naukowej, Gedl był członkiem oraz wiceprzewodniczącym Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN, a także aktywnym członkiem Wydziału II Historyczno-Filozoficznego PAU. Od 1992 roku był członkiem korespondentem PAU oraz członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego.

Życie Marka Gedla zakończyło się 26 września 2014 roku. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, gdzie został pochowany 2 października tego samego roku.

Wybrane publikacje

Marek Gedl jest autorem ponad 500 prac naukowych, które obejmują szeroki zakres tematów związanych z kulturą łużycką. Do jego najważniejszych publikacji należy 37 książek, w tym:

  • Uwagi o gospodarce i strukturze społecznej ludności kultury łużyckiej w południowej Polsce, Kraków 1961,
  • Kultura łużycka na Górnym Śląsku, Wrocław-Warszawa 1962,
  • Szkieletowy obrządek pogrzebowy w kulturze łużyckiej, Kraków 1964,
  • Kultura łużycka, Kraków 1975,
  • Schyłek kultury łużyckiej w południowo-zachodniej Polsce, Warszawa-Kraków 1985.

Wyróżnienia

Wśród znaczących osiągnięć Marka Gedla można wymienić kilka istotnych wyróżnień. Doktor Honoris CausaUniwersytetu Rzeszowskiego to zaszczyt, który podkreśla jego wkład w rozwój swojej dziedziny. Dodatkowo, odebrał „Laur Jagielloński” przyznawany przez Uniwersytet Jagielloński, co również świadczy o jego wysokiej renomie w środowisku akademickim. Tytuł Honorowego Obywatela Kietrza dodatkowo poświadcza jego znaczenie dla lokalnej społeczności.

Odznaczenia

Marek Gedl, uznawany za wybitną postać w świecie nauki, otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które podkreślają jego zasługi oraz osiągnięcia w pracy dydaktycznej i naukowej. Wśród jego nagród znajdują się:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, który został mu przyznany za wyjątkowe osiągnięcia w działalności naukowo-dydaktycznej, na mocy postanowienia prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z dnia 27 września 1999 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Dyrekcja i pracownicy Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego: Marek Gedl (nekrolog). Dziennik Polski, 30.09.2014 r. [dostęp 04.01.2015 r.]
  2. a b c Nekrolog prof. dr. hab. Marka Gedla ogłoszony przez Dyrekcję i pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego, "Gazeta Wyborcza - Stołeczne nekrologi" 01.10.2014 r. s. 7.
  3. Zmarł prof. dr hab. Marek Gedl. ur.edu.pl, 23.09.2014 r. [dostęp 04.01.2015 r.]
  4. Maryla Pałasz. Dworskie powidoki. „Tygodnik Sanocki”. Nr 19 (1168), s. 10, 09.05.2014 r.
  5. Honorowe Obywatelstwa Miasta Kietrz. kietrz.pl. [dostęp 23.03.2015 r.]
  6. M.P. z 2000 r. nr 6, poz. 132

Oceń: Marek Gedl

Średnia ocena:5 Liczba ocen:8