Urszula Dudziak

---

Rodzina

Urszula Dudziak przyszła na świat w wiosce Straconka, która od 1973 roku jest uznawana za część Bielska-Białej. W jej rodzinie muzyka odgrywała istotną rolę, ponieważ jej starszy brat, Leszek Dudziak, był uznawanym perkusistą jazzowym, który zdobył uznanie dzięki współpracy z Krzysztofem Komedą. Oprócz tego, Urszula ma również młodszą siostrę Danutę, która jest o sześć lat młodsza od niej.

Kiedy miała zaledwie dwa lata, przeniosła się z rodziną do Gubina, a jej życie prowadziło ją przez różne miejscowości, w tym Nową Sól, Zieloną Górę i Warszawę, co miało wpływ na jej przyszłe doświadczenia artystyczne.

Kariera muzyczna

Początki

Urszula Dudziak od najmłodszych lat była pasjonatką muzyki. W dzieciństwie uczyła się gry na akordeonie i pianinie, a także brała aktywny udział w harcerstwie, gdzie śpiewała różnorodne piosenki, od patriotycznych po ludowe. Jej repertuar obejmował nie tylko rodzime tradycje muzyczne, ale także utwory popularnych artystek, takich jak Maria Koterbska, Sława Przybylska, Hanna Rek, oraz Ludmiła Jakubczak. W wieku czternastu lat odkryła pasję do jazzu po usłyszeniu utworu Elli Fitzgerald, co znacząco wpłynęło na jej karierę.

Śpiewała również z amatorskimi zespołami w Zielonej Górze, współpracując z orkiestrą Edwarda Czernego. W 1958 roku dołączyła do zespołu Krzysztofa Komedy, w ramach którego miała okazję wystąpić po raz pierwszy w Klubie Hybrydy oraz nagrać swój debiutancki utwór „Nie jest źle”.

Lata 60. XX wieku

W pierwszych latach kariery Urszula Dudziak nagrywała swoje pierwsze piosenki dla Polskiego Radia, w tym znany utwór „Pójdę wszędzie z tobą”. Wielu z jej pierwszych występów miała miejsce pod pseudonimami, takimi jak „Urszula May” i „Dorota Cedro”. W 1963 roku Agnieszka Osiecka oraz Jan Ptaszyn Wróblewski napisali dla niej utwór „Ulice wielkich miast”, który znalazł się na albumie Osieckiej pt. Pięć oceanów. Jej talent został doceniony na 1. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie wyróżniono ją za wykonanie „Nie jest źle” i „Ulice wielkich miast”.

Od 1964 roku zaczęła współpracować z Michałem Urbaniakiem, a ich związek zaowocował w 1967 roku małżeństwem. W latach 1969–1972 brała udział w Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym Jazz Jamboree, co pozwoliło jej zyskać uznanie na polskiej scenie jazzowej.

Lata 70. XX wieku

W 1971 roku Urszula odkryła muzykę elektroakustyczną, co zainspirowało ją do śpiewania w sposób, który kładł większy nacisk na dźwięki niż na słowa. Tę technikę wykorzystała przy nagrywaniu swojego debiutanckiego albumu pt. Newborn Light, który ukazał się w 1972 roku w Szwajcarii oraz 1974 roku w Stanach Zjednoczonych. Album ten zdobył znakomite recenzje, otrzymując 5/5 gwiazdek od magazynu DownBeat. Również w 1973 roku na rynku niemieckim ukazał się album Michała Urbaniaka oraz Urszuli Dudziak, zatytułowany We’ll Remember Komeda.

Później, w 1976 roku, taki sam album został wydany w USA pod zmienionym tytułem Tribute to Komeda. Po przeprowadzce do USA, Urszula zaczęła występować w ramach One Woman Show, co doprowadziło do występów m.in. na Newport Jazz Festival oraz Carnegie Hall. W 1975 roku wydała swój pierwszy autorski album, Urszula, który zdobył ogromne uznanie, pomimo braku tekstów w większości utworów. W 2011 roku album zadebiutował na rynku europejskim.

Lata 80. i 90. XX wieku

Od 1981 roku, Urszula była członkiem międzynarodowego zespołu Vocal Summit, gdzie współpracowała z wybitnymi artystami, takimi jak Bobby McFerrin i Janne Lee. W tym samym czasie, wraz z Jerzym Kosińskim, tworzyła autobiograficzny program muzyczny Future Talk, który promował jej album o tej samej nazwie. W latach osiemdziesiątych nagrała osiem nowych albumów, z których niektóre, jak Ulla oraz Sorrow Is Not Forever, zdobyły ogromną popularność.

Po 13-letniej nieobecności w Polsce, w 1985 roku Urszula powróciła na festiwal Jazz Jamboree, występując w duecie z Bobbym McFerrinem. Po powrocie podjęła współpracę z Grażyną Auguścik, co zaowocowało wspólnymi koncertami zarówno w Polsce, jak i w USA. Po rozwodzie w 1985 roku, zmierzyła się z nową rzeczywistością, pracując równocześnie na kilku etatach, aby sprostać wymaganiom życia codziennego.

W latach dziewięćdziesiątych kontynuowała karierę zarówno solową, jak i w zespole Walk Away, występując w wielu prestiżowych miejscach.

XXI wiek

W 2005 roku Urszula Dudziak została uhonorowana Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2007 hit „Papaya” z 1976 roku zyskał nową popularność, dzięki czemu stał się przebojem na Filipinach i w innych krajach. To dzieło zainspirowało stworzenie popularnego tańca „Papaya Dance”, który zyskał rozgłos w filipińskim teleturnieju Game Ka Na Ba? Na przestrzeni lat, Urszula została wielokrotnie uhonorowana zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami, w tym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 2012 roku opublikowała swoją pierwszą autobiografię pt. Wyśpiewam Wam wszystko, a w 2018 roku drugą, uzupełniającą tę pierwszą. Jej niezwykła kariera trwa, a jej występy w programach telewizyjnych, takich jak The Voice Senior, przyciągają wielu miłośników jej twórczości.

Życie prywatne

W grudniu 1967 roku Urszula Dudziak połączyła się węzłem małżeńskim z muzykiem jazzowym Michałem Urbaniakiem. Para doczekała się dwóch córek: Katarzyny, która podjęła studia z zakresu nauk humanistycznych w Nowym Jorku, oraz Miki, która również wybrała ścieżkę kariery muzycznej jako piosenkarka. Po około dwudziestu latach wspólnego życia, w wrześniu 1985 roku, Michał postanowił opuścić żonę i związać się z aktorką Lilianą Komorowską.

Po rozstaniu z mężem, Urszula zmuszona była na pewien czas pracować w budce na Greenpoint, aby zapewnić byt sobie i dzieciom. W późniejszym czasie, przez około pół roku, miała za sobą doświadczenie pracy w hurtowni wzmacniaczy gitarowych. Warto dodać, że przez cztery lata trwał jej związek z pisarzem Jerzym Kosińskim, który zmarł w 1991 roku. Dla niego artystka poświęciła swój album pt. „Malowany ptak”. W 1993 roku rozpoczęła nowy rozdział w życiu, wychodząc za kapitana żeglugi Benghta Dahllofa, jednak ich małżeństwo zakończyło się rozwodem.

Obecnie Urszula jest związana z Bogdanem Tłomińskim, kapitanem żeglugi wielkiej, z którym mieszka w malowniczej wsi blisko Podlasia, w domku z bali. Warto również zauważyć, że artystka posiada domy w Nowym Jorku (na Manhattanie), Szwecji oraz Warszawie. Oprócz polskiego, posiada także obywatelstwo amerykańskie.

W 2008 roku wykryto u niej złośliwego raka piersi, co prowadziło do trudnego wyzwania w jej życiu. Po przebytej mastektomii, w wyniku której usunięto jej lewą pierś, na szczęście, nie doświadczyła nawrotów choroby.

Styl muzyczny i wizerunek

Urszula Dudziak jest niezwykle utalentowaną artystką, której twórczość w głównej mierze koncentruje się na muzyce jazzowej. Jej umiejętności wokalne wyróżniają się szeroką skalą głosu, co pozwala jej na eksperymentowanie z różnymi stylami i technikami wykonawczymi. Od 1971 roku Dudziak wprowadza do swoich występów elektroniczne przetworniki głosu, które nadają jej muzyce nowoczesny i oryginalny charakter.

Artystka często określana jest jako kobieta żywiołowa i pełna energii. Jej osobowość emanuje optymizmem oraz radością, co sprawia, że jej występy są niezwykle inspirujące i angażujące dla publiczności. Dudziak nie tylko zachwyca swoimi umiejętnościami wokalnymi, ale również tworzy niezapomniane doświadczenia muzyczne, pełne pasji i wyrazistości.

Dyskografia

Albumy studyjne

Wśród wydanych albumów Urszuli Dudziak dotyczącymi jej nieprzerwanej kariery muzycznej, można znaleźć niezwykłe tytuły, które odzwierciedlają jej różnorodny styl oraz współpracę z wieloma uznanymi artystami.

• Urbaniak’s Orchestra – Urbaniak’s Orchestra (1968, Atlas Records),
• Michał Urbaniak, Tomasz Stańko, Attila Zoller, Urszula Dudziak – We’ll Remember Komeda (1973, MPS Records),
• Michał Urbaniak Constellation – In Concert (1973, Polskie Nagrania Muza),
• Urszula Dudziak – Newborn Light (1974, Columbia Records),
• Urszula Dudziak – Urszula (1975, Arista Records),
• Urszula Dudziak – Midnight Rain (1977, Arista Records),
• Michal Urbaniak’s Fusion Feat. Urszula Dudziak – Heritage (1978, MPS Records),
• Urszula Dudziak – Future Talk (1979, Inner City Records),
• Urszula Dudziak – Ulla (1982, Pop Eye),
• Lauren Newton, Urszula Dudziak, Jeanne Lee, Jay Clayton, Bobby McFerrin – Sorrow Is Not Forever-Love Is Vocal Summit (1983, Moers Music),
• Urszula Dudziak – Sorrow Is Not Forever… But Love Is (1983, Keytone),
• Urszula Dudziak & Walk Away – Magic Lady (1989, Polskie Nagrania Muza),
• Walkaway With Urszula Dudziak – Live At Warsaw Jazz Festival 1991 (1993, Jazzmen),
• Urszula Dudziak & Grażyna Auguścik – Kolędy (1996, Voice Magic Records),
• Urszula Dudziak – Malowany ptak (1997, Polonia Records),
• Grażyna Auguścik & Urszula Dudziak – To I Hola (2000, Selles Records),
• Michał Urbaniak, Urszula Dudziak, Mika Urbaniak – Życie Pisane Na Orkiestrę (2001, UBX Records),
• Urszula Dudziak – Forever Green / Zawsze Zielona (2008, Green Town Of Jazz),
• Urszula Dudziak – Super Band Live At Jazz Cafe Live (2009, EMI) – złota płyta,
• Agnieszka Szczepaniak Feat. Justyna Steczkowska & Urszula Dudziak – aleSZOPKA (2011, Polskie Radio),
• Michał Urbaniak, Urszula Dudziak – Smiles Ahead (2012, UBX Records),
• Urszula Dudziak – Wszystko Gra (2013, Kayax),
• Kuba Badach, Urszula Dudziak, Anna Maria Jopek, Sebastian Karpiel-Bułecka, Anita Lipnicka, Dorota Miśkiewicz, Leszek Możdżer, Marek Napiórkowski, Andrzej Sikorowski, Stanisław Soyka, Tomasz Stańko, Grzegorz Turnau, Aga Zaryan – Uwaga, uwaga (2013, Universal Music Polska & PAH),
• Urszula Dudziak, Grażyna Auguścik – Kolędy (2016, MTJ).

Minialbumy

Oprócz pełnych albumów, Dudziak ma również na koncie minialbumy, które prezentują jej niezwykłe umiejętności wokalne oraz interpretacyjne.

• Fryderyka Elkana, Urszula Dudziak – Koci Twist (1964, Pronit),
• Urszula Dudziak – Ulla-La (2002, PE!Music).

Single

Lista singli Urszuli Dudziak ukazuje wielowarstwowość jej twórczości oraz jej ciągłą chęć eksploracji nowych brzmień.

• 1967: „One Note Samba” / „Russian Twist” (oraz Orkiestra Michała Urbaniaka; Atlas Records),
• 1975: „Papaya” (Arista, EMI, Pop Eye),
• 1975: „Sno King” (Arista),
• 1976: „Tico Tico” (Arista),
• 1978: „And Life Goes On…” (Arista),
• 2002: „Tico Tico” / „And Life Goes On…” (Pomaton EMI),
• 1989: „She Wants to Be Free (Live)”,
• 2008: „Papaya (Uniting Nations Radio Edit)”,
• 2009: „Papaya (Live)” (Warner Music Poland),
• 2009: „Sparrows (Radio Edit)” (Warner Music Poland),
• 2014: „Pójdę wszędzie z Tobą” (oraz Mika Urbaniak).

Filmografia

Filmografia Urszuli Dudziak to bogaty zbiór dzieł, które ukazują jej różnorodne talenty oraz niezapomniane osiągnięcia w dziedzinie sztuki filmowej i muzycznej. Oto szczegółowa lista jej wystąpień:

• 1980 – Papaya, czyli Skąd się biorą dziewczynki – odgrywa główną rolę w filmie, a także uczestniczy w tworzeniu muzyki,
• 1982 – Percussion Summit – wystąpienie w filmie,
• 1983 – Vocal Summit – obecność w filmie,
• 1995 – Malowany chłopiec – komponuje muzykę,
• 1985 – Urszula Dudziak – waga – bohaterka tego filmu,
• 2000 – Ponad tęczą – autorka muzyki,
• 2001 – Eden – wykonanie muzyki poprzez wokalizę,
• 2002 – Zielona karta – tworzenie muzyki oraz wykonanie piosenek,
• 2005 – Panna młoda – autorka muzyki,
• 2007 – Wiersz na Manhattanie – postać filmowa,
• 2007 – Niania – pojawienie się w roli samej siebie,
• 2008 – Urszula Dudziak: Życie jest piękne – film dokumentalny o jej życiu i twórczości,
• 2010 – Stacja – rola jako ona sama,
• 2020 – Jak zostać gwiazdą? – wystąpienie jako ona sama.

Publikacje książkowe

Urszula Dudziak, uznawana za jedną z najwybitniejszych postaci polskiego jazzu, jest również autorką książek, w których dzieli się swoimi doświadczeniami oraz przemyśleniami na temat muzyki i życia. Poniżej przedstawiamy zestawienie jej publikacji książkowych.

Rok	Tytuł	Wydawnictwo	Data wydania	ISBN	Źródło
2012	Wyśpiewam Wam wszystko	Kayax	12 czerwca 2012	ISBN 978-83-927811-5-8	_
2018	Wyśpiewam Wam więcej	Agora	17 października 2018	ISBN 978-83-268-2728-0	_

Nagrody, odznaczenia i nominacje

Urszula Dudziak to niezwykle utalentowana artystka, której osiągnięcia zostały docenione w kraju i za granicą.

• W 1976 roku została uhonorowana tytułem Śpiewaczki Roku przez „The New York Times”,
• z kolei trzy lata później, w 1979 roku, otrzymała ten sam tytuł od „Los Angeles Times”,
• w 2004 roku nadano jej honorowe obywatelstwo miasta Zielona Góra,
• zaliczono ją do grona laureatów Brązowego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w 2005 roku,
• w 2007 roku została wyróżniona odznaką honorową za zasługi dla województwa lubuskiego,
• tego samego roku zdobyła Nagrodę Telewizji Polonia jako „Artysta bez Granic”,
• także w 2007 roku otrzymała Perłę Honorową Polskiej Gospodarki w kategorii kultura,
• w 2008 roku została wyróżniona na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu nagrodą TVP Polonia dla najpopularniejszego wykonawcy poza granicami Polski,
• w 2009 roku odebrała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• w 2010 roku zajęła 3. miejsce w plebiscycie „50 najlepszych wokalistek” miesięcznika „Machina”,
• w 2014 roku zdobyła Nagrodę UNESCO jako „Artysta dla Pokoju”,
• w 2015 roku uzyskała tytuł wokalistki Roku „Jazz Top 2014” według magazynu Jazz Forum,
• w 2017 roku została nagrodzona Fryderykiem w kategorii muzyka jazzowa za całokształt twórczości,
• w 2022 roku uhonorowano ją ShEO Awards w kategorii Ikona kultury,
• a w 2023 roku otrzymała Medal Uznania Fundacji Kościuszkowskiej.

Wszystkie te osiągnięcia świadczą o jej niezwykłym wkładzie w kulturę i sztukę, czyniąc ją jedną z najbardziej cenionych postaci w polskim świecie muzyki.

---

Oceń: Urszula Dudziak

---